Jesteśmy w pełni sezonu lawendowego. Kwitnące pola zachwycają nie tylko we Francji. Na przydomowych, rodzimych rabatach i balkonach coraz częściej pojawiają się kępy pięknych, niebieskich kwiatów. W powietrzu unosi się kojący zapach. Warto go na dłużej zatrzymać.

fot. nitkinatury.pl

Lawenda (LavandulaL.)

Na świecie rośnie ponad 40 gatunków lawendy. Jest to niewysoka krzewinka o silnym, aromatycznym zapachu, osiągająca 20-60 cm wysokości, o liściach siedzących, lancetowatych lub równowąskich, całobrzegich, silnie owłosionych.

Skąd się wzięła lawenda?

Ta niezwykła roślina pochodzi z Persji, została przeniesiona w starożytności na obszary wokół Morza Śródziemnego, występuje na terenach od Wysp Kanaryjskich po Indie. Najbardziej kojarzymy ją z Francją, a szczególnie Prowansją.

Lawenda francuska (Lavandula dentata L. ) była znana i powszechnie stosowana przez starożytnych Egipcjan, Greków, Rzymian i Arabów. Mumifikowano nią ciała. Jest pewne, że wykorzystywano ją także w celach leczniczych. Dodawano do pachnących kąpieli. Była składnikiem mydła.

Lawenda wąskolistna (L. angustifolia) należy do odmiany bardziej odpornej na mrozy. Jej uprawy w południowych rejonach Polski są coraz bardziej rozpowszechnione. Sadzona jest w ogrodach i na plantacjach. Częściej pojawia się na rabatach w centrach miast. Pożądany, ozdobny walor lawendy ujawnia się w kwiatach, które kwitną od połowy czerwca do września. W wazonach świetnie zaprezentują się kwiaty niebieskie lub fioletowe oraz białe lub różowe.

Południowe pochodzenie rośliny sprawia, że najlepsze pod jej uprawę są pola osłonięte od zimnych wiatrów i nasłonecznione. Bardzo lubi gleby ciepłe, przepuszczalne, piaszczyste o odczynie zasadowym.

Lawendowe niezwykłości

Zapach lawendy to niezaprzeczalna zaleta tej rośliny. Oprócz właściwości relaksujących aromat można wykorzystać do innych celów. Warto wspomnieć, że korzyści dają nie tylko kwiaty. Równie cenne są liście i łodygi. Bogactwo możliwości wykorzystania lawendy prezentuje tabela.

Korzystaj z lawendy, bo warto!

We wnętrzu	Lawenda jest mocno eksploatowanym wzorem na naczyniach, serwetach, obrusach, ściereczkach, woreczkach, tacach i innych przedmiotach związanych z wyposażeniem wnętrz. Znak firmowy stylu prowansalskiego.
W kosmetyczce	Olejek lawendowy ma właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Dodany do kąpieli pomaga się zrelaksować i odprężyć. Kremy, maseczki, balsamy, peelingi, mydełka z dodatkiem lawendy pielęgnują skórę trądzikową, zaczerwienioną i podrażnioną.
W kuchni	Jako przyprawa - ma słodki smak z lekko cytrusowo - kwiatową nutką. Lawenda występuje często w połączeniu z innymi ziołami i przyprawami do potraw mięsnych, głównie z baraniny lub dziczyzny. Jest blisko spokrewniona z rozmarynem, szałwią i tymiankiem - może być wykorzystana w większości przepisów zamiast tych przypraw. Wchodzi w skład mieszanki ziół prowansalskich. Posiada właściwości wspomagające trawienie. Rozmarynowo-cytrusowa lawenda pasuje również do drobiu, ryb, ryżu, a nawet ziemniaków. Można ją stosować do sałatek i dressingów. Kwiaty lawendy świetnie sprawdzą się jako element dekoracyjny potraw i deserów.
Sól lawendowa	2-3 świeże gałązki lawendy pokroić i włożyć do słoika, dosypać 250 g soli gruboziarnistej. Zamknąć szczelnie i potrząsnąć. Odstawić na 2 tygodnie. Przed użyciem usunąć lawendę.
Cukier lawendowy	1 kg cukru pudru zmieszać z łyżką kwiatków lawendy. Wsypać do słoika, szczelnie zamknąć. Odstawić na 2-3 tygodnie, potrząsając słoikiem co jakiś czas. Usunąć kwiaty przed użyciem.
W apteczce	Olejek lawendowy zawiera substancje, takie jak cyneol, geraniol, linalol, sabinen, które wspomagają zabliźnianie i leczenie różnego rodzaju zmian skórnych. Taniny (związki o właściwościach ściągających i wysuszających) wspomagają leczenie uszkodzeń skóry, np. oparzeń czy otarć. Napary z lawendy wspomagają zaś wchłanianie krwiaków i siniaków. Stosowany do inhalacji może działać wspomagająco w leczeniu przeziębień, zapaleń oskrzeli czy migdałków. Lawenda wspomaga leczenie przewlekłego bólu, depresji, stanów lękowych, bezsenności i schorzeń o podłożu stresowym. Herbatka z lawendy pobudzi do trawienia, zlikwiduje wzdęcia, pomoże w łagodzeniu bólu menstruacyjnego.
W SPA (także domowym);	Aromaterapia olejkiem lawendowym odpręża, relaksuje, ułatwia zasypianie. Jest składnikiem perfum, wód toaletowych, świec, mydeł, olejków do masażu, wód do prasowania, woreczków i saszetek.
W pszczelarstwie	Z kwiatów lawendy, które dają obfity nektar, wytwarza się wysokiej jakości miód lawendowy. Jest on produkowany przede wszystkim w regionach Morza Śródziemnego. Na całym świecie jest sprzedawany jako produkt najwyższej jakości.
W domu	Bukiety z lawendy świeżej oraz ususzonej, a także mieszanki z innymi kwiatami udekorują wnętrze i wprowadzą miłą, aromatyczną atmosferę.
W szafie	Lawenda odstrasza mole odzieżowe. Woreczki lub saszetki zapachowe rozprowadzają zapach nie tylko w szafie, ale też w całym domu.

fot. pixabay

Z umiarem

Jak każda roślina, której niezwykłe właściwości są z reguły korzystne dla człowieka, ma w sobie substancje mogące ujemnie wpływać na zdrowie. Tak jest również z lawendą. Po pierwsze jej zapach i aromat jest bardzo intensywny, więc olejek i przyprawę należy używać z rozwagą. Zbyt duża ilość dodana do potrawy zabije jej smak. Kosmetyki z mocnym ekstraktem lawendy mogą podrażnić skórę. Po drugie, mimo, iż prowadzone są badania nad pozytywnym wpływem lawendy na komórki nowotworowe*, są też badania nad jej negatywnym wpływem na gospodarkę hormonalną.**

Pamiętając o tym, korzystajmy z dobrodziejstw natury pełnymi garściami!

Możesz zacząć od zakupu woreczka z lawendą na nitkinatury.pl

Źródła:

• pl.wikipedia.org/wiki/Lawenda
• panacea.pl/articles.php?id=4001
• poradnikogrodniczy.pl/lawenda-wlasciwosci-uprawa-w-ogrodzie-ciecie-rozmnazanie.php
• www.przyprawowy.pl/lawenda.html
• magazyn-kuchnia.pl/magazyn-kuchnia/7,137782,23657335,lawenda.html?disableRedirects=true
• magdabebenek.pl/zastosowania-lawendy/
• *medme.pl/artykuly/lawenda-pachnie-uspokaja-i-leczy,35414.html
• **naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C28741%2Clawenda-i-drzewo-herbaciane-zawieraja-zwiazki-endokrynnie-czynne.html